Điển hình là vụ cháy ngôi nhà bốn tầng một tum nằm sâu trong ngõ 180 phố Kim Hoa, phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám bốc cháy làm cả gia đình 5 người tử vong. Sáng ngày 11/10, khoảng 05h00', ngôi nhà rộng chừng 30 m2 nằm cuối hẻm 12, ngách 17, ngõ 180 phố Kim Hoa bốc cháy. Khoảng 5h30, 04 xe chữa cháy cùng 30 lính cứu hỏa tiếp cận hiện trường khi lửa đã bao trùm ngôi nhà, phát sinh nhiều khói độc. Trong nhà có vợ chồng trung tuổi, vợ chồng con trai và cháu nội 6 tuổi. Lửa bốc rất mạnh, nhà nhỏ, thiết kế kiểu ống chỉ có một mặt tiền nên người bên trong khó thoát ra ngoài. Hơn 6h, lửa được dập tắt, đám cháy làm cả gia đình 05 người tử vong...
Trước đó, ngày 10/10, khoảng 21h30', lửa bùng lên dữ dội kèm theo nhiều tiếng nổ tại tầng 4 ngôi nhà bốn tầng trong ngõ phố Đê La Thành. Nhà cháy rộng 35m2, cách Bệnh viện Phụ sản Hà Nội khoảng 300m, tầng 4 được cơi nới, dựng khung sắt, do khu vực cháy chứa nhiều mùn cưa, gỗ ép nên lửa bùng lên rất mạnh, tạo thành cột khói lửa cao hàng chục mét. Sau điều tra phát hiện, nguyên nhân do ông Hoàng Công Sơn, sinh năm 1970, chủ nhà thừa nhận hai lần mang rác lên sân thượng đốt khiến cháy lan sang nhà hàng xóm trên phố Đê La Thành, gây hỗn loạn khu vực, thiệt hại tài sản. Công an phường Láng cho biết đã khởi tố ông Sơn về tội Gây rối trật tự công cộng. Công an cũng củng cố hồ sơ để làm rõ hành vi Hủy hoại tài sản. Trên đây chỉ là 02 vụ cháy gần nhất trong thời gian vừa qua và còn rất nhiều những vụ cháy lớn khác gây thiệt hại không nhỏ tài sản, nguy cơ cao gây thiệt hại về người.
Hiện nay, thời tiết đang bước vào mùa hanh khô, các nguyên vật liệu, hàng hóa khô dễ bắt cháy và cũng là vào những tháng cuối năm các cơ sở sản xuất - kinh doanh, dịch vụ, chợ, trung tâm thương mại, hộ gia đình tập trung nhiều hàng hóa, nguyên liệu để hoàn thành kế hoạch năm và tích trữ phục vụ nhu cầu mua sắm của người dân thời điểm này. Việc sử dụng xăng dầu, khí đốt và nhu cầu tiêu thụ điện, sử dụng các thiết bị điện tại các cơ quan, doanh nghiệp, cơ sở và hộ gia đình tăng cao tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây cháy, nổ. Để giảm thiểu nguy cơ cháy, nổ; đảm bảo an toàn PCCC và hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do cháy, đồng thời tăng cường công tác phòng cháy và chữa cháy, hạn chế thấp nhất các sự cố cháy, nổ xảy ra; Phòng Cảnh sát PCCC&CNH - Công an TP Hà Nội đề nghị các cơ quan, doanh nghiệp, hộ gia đình và người dân cần thực hiện nghiêm túc các biện pháp PCCC sau:
* Đối với các cấp, các ngành, các đơn vị, cơ sở
1) Có lực lượng phòng cháy, chữa cháy cơ sở được huấn luyện nghiệp vụ phòng cháy và chữa cháy và tổ chức thường trực sẵn sàng chữa cháy đáp ứng yêu cầu chữa cháy tại chỗ;
2) Có hồ sơ theo dõi hoạt động phòng cháy và chữa cháy theo quy định của pháp luật. Tổ chức tốt hoạt động PCCC và CNCH tại chỗ; thường xuyên và định kỳ tổ chức tự kiểm tra an toàn PCCC để phát hiện và khắc phục kịp thời các vấn đề, nguy cơ phát sinh cháy, nổ;
3) Tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật và kiến thức PCCC, nội quy, quy định về PCCC trong sản xuất, kinh doanh đến cán bộ, công nhân viên, các hộ kinh doanh và khách hàng;
4) Rà soát và củng cố hoạt động của lực lượng PCCC tại chỗ, trang bị phương tiện, huấn luyện nghiệp vụ để lực lượng này có khả năng phát hiện, báo cháy và dập tắt cháy ngay từ khi mới phát sinh;
5) Xây dựng và chuẩn bị sẵn sang các phương án thoát nạn cho người và tài sản khi cháy xảy ra; tăng cường tuần tra, canh gác 24/24 giờ tại cơ sở và khu dân cư, đặc biệt là vào thời điểm ngoài giờ hành chính, ban đêm, ngày nghỉ để phát hiện và dập tắt cháy ngay từ khi mới phát sinh.
* Đối với các khu dân cư tập trung nhiều nhà, hộ gia đình
1) Tổ chức thành lập và vận động quần chúng Nhân dân tham gia đội dân phòng và xây dựng các phương án chữa cháy tại các khu dân cư; tổ chức cho đội dân phòng tham gia thực tập giải quyết các tình huống giả định cháy;
2) Chủ động nghiên cứu, xây dựng cơ chế phối hợp với các lực lượng, các cơ quan, đơn vị để phục vụ công tác chữa cháy và CNCH;
3) Thường xuyên tham gia các lớp tuyên truyền, tập huấn, huấn luyện nghiệp vụ về an toàn PCCC&CNCH tổ chức tại địa phương, tại nơi sinh sống, làm việc;
4) Tuyên truyền, khuyến khích đại diện mỗi hộ gia đình chấp hành và ký cam kết về đảm bảo an toàn PCCC&CNCH, phổ biến cho người dân trong khu dân cư, tổ dân phố cài đặt App "Báo cháy 114" trên điện thoại thông minh.
* Đối với các chợ, trung tâm thương mại
1) Các tiểu thương không bày hàng hóa lấn chiếm đường đi, lối thoát nạn, cửa ra vào. Bố trí, sắp xếp hàng hóa đảm bảo khoảng cách an toàn PCCC. Không tự ý làm phên liếp che mưa nắng, chống nóng;
2) Mỗi gian hàng, lô kinh doanh lắp đặt hệ thống điện và thiết bị điện trong nhà phải bảo đảm các yêu cầu kỹ thuật an toàn PCCC;
3) Không tàng trữ, bán và sử dụng các chất, hàng phóng xạ hoặc nguy hiểm cháy, nổ (xăng, dầu, cồn, gas LPG, pháo nổ...); không tự ý sử dụng nguồn lửa trần trong Chợ, siêu thị, TTTM (đốt hương, đốt nến, đốt vàng mã, đốt vía, đun nấu...); không hút thuốc lá, thuốc lào trong khu vực kinh doanh, những nơi có biển cấm gây nguy cơ cháy, nổ và ô nhiễm môi trường;
4) Mỗi chủ hộ, đơn vị kinh doanh hàng hóa dễ cháy, nổ trong siêu thị, TTTM tự trang bị tối thiểu 01 bình chữa cháy, nhân viên bán hàng biết sử dụng bình chữa cháy và định kỳ hàng tháng kiểm tra, bảo dưỡng bình.
* Đối với các hộ gia đình - nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh
1) Thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ. Chấp hành theo Nghị định số 137 ngày 27/11/2020 của Chính phủ về quản lý, sử dụng pháo. Không buôn bán, tàng trữ trái phép chất dễ cháy, nổ như pháo, pháo hoa;
2) Không lắp đặt lồng sắt, lưới sắt ở lan can nhà cao tầng; trường hợp đã lắp thì phải bố trí ô cửa chốt trong, chuẩn bị sẵn thang, thang dây, dây tự cứu để thoát nạn khi cháy xảy ra;
3) Lắp đặt các thiết bị cảnh báo cháy sớm như đầu báo cháy tự động, camera, thiết bị cảnh báo cháy sớm, thiết bị cảnh báo rò rỉ khí gas; trang bị, chuẩn bị sẵn sàng phương tiện chữa cháy tại chỗ như: bình chữa cháy xách tay, mặt nạ lọc độc, nước chữa cháy, nước, xô thùng múc nước, chăn chiên,... để dập tắt cháy ngay từ khi mới phát sinh;
4) Duy trì bảo đảm các điều kiện an toàn về phòng cháy; quản lý chặt chẽ và sử dụng an toàn các chất dễ cháy, nguồn lửa, nguồn nhiệt, thiết bị điện; thường xuyên, định kỳ kiểm tra phát hiện các sơ hở, thiếu sót về phòng cháy và có biện pháp khắc phục kịp thời nguy cơ gây cháy, nổ;
5) Sử dụng an toàn các chất dễ cháy trong sản xuất, kinh doanh, sinh hoạt hàng ngày, hạn chế khối lượng chất dễ cháy như xăng dầu, gas trong nhà ở;
6) Chủ động xây dựng, chuẩn bị phương án thoát nạn khi có cháy xảy ra (dự kiến lối thoát thứ 2, thứ 3 ngoài cửa chính) qua lô gia, ban công, cửa sổ, lối lên mái sang mái của nhà bên cạnh để thoát nạn trong trường hợp khẩn cấp. Cửa đi ra ngoài nhà tại tầng 1 nên sử dụng cửa có bản lề (cửa cánh), hạn chế lắp đặt cửa trượt, cửa cuốn;
7) Có quy định rõ nơi để chìa khóa, đèn pin, dụng cụ phá dỡ thông thường (búa, rìu, xà beng...) trong nhà để kịp thời mở cửa khi xảy ra sự cố cháy, nổ. Trường hợp lắp đặt cửa cuốn thì cần có bộ lưu điện và bộ tời bằng tay để mở cửa khi mất điện hoặc động cơ bị hỏng;
8) Bố trí khu vực bếp, nơi đun nấu hợp lý. Cách xa khu vực kho để hàng hóa; sắp xếp đồ dùng, hàng hóa, vật liệu dễ cháy ngăn nắp, gọn gàng, cách xa nơi có nguồn lửa, nguồn nhiệt (tủ điện, ổ cắm điện) ít nhất 0,5m; không cản trở đường, lối thoát nạn;
9) Khi đun nấu, sử dụng bàn là, bếp điện, lò sấy, phải có người trông coi; nếu dùng bếp gas phải có biện pháp chống chuột cắn thủng ống dẫn gas, khi đun xong phải khóa van bình gas trước, sau đó để lửa trên bếp cháy hết rồi mới tắt bếp;
10) Bố trí nơi thờ cúng hợp lý, đèn, hương, nến phải đặt chắc chắn trên các vật liệu không cháy, cách xa vật liệu dễ cháy, hạn chế tối đa vàng mã, hương, nến trên bàn thờ; khi đốt vàng mã phải trông coi, có che chắn tránh cháy lan hoặc bị gió cuốn tàn lửa gây cháy lan;
11) Lắp đặt hệ thống điện và thiết bị điện trong nhà phải bảo đảm các yêu cầu kỹ thuật an toàn PCCC, chống quá tải, chập mạch; chọn dây dẫn, cáp dẫn điện có tiết diện phù hợp với khả năng chịu tải của các thiết bị điện; phải lắp thiết bị tự ngắt (aptomat) cho hệ thống điện chung toàn nhà, từng tầng, từng nhánh, từng thiết bị điện có công suất lớn; không câu mắc tùy tiện; không để hàng hóa, đồ dùng dễ cháy gần thiết bị tiêu thụ điện, bóng điện, ổ cắm, cầu dao. Lựa chọn thiết bị điện chất lượng tốt, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng; thường xuyên, định kỳ kiểm tra bảo dưỡng, phát hiện, sửa chữa thay thế thiết bị điện và mạng điện bị hư hỏng hoặc không bảo đảm an toàn;
12) Không sử dụng nhiều thiết bị tiêu thụ điện công suất lớn vào cùng một ổ cắm; không nên sạc điện thoại, xe máy điện, xe đạp điện qua đêm; trước khi hết giờ sản xuất, kinh doanh, làm việc, khi ra khỏi nhà hoặc khi đi ngủ phải kiểm tra việc sử dụng các nguồn lửa, nguồn nhiệt, tắt thiết bị điện khi không sử dụng;
13) Bố trí lực lượng thường trực 24/24 sẵn sàng chữa cháy, xử lý sự cố ngay từ những giai đoạn đầu.
* Mỗi người dân hãy cài đặt App "Báo cháy 114" trên điện thoại thông minh. Khi có sự cố cháy, nổ, tai nạn xảy ra người dân điện báo qua App "Báo cháy 114" giúp cho lực lượng Cảnh sát PCCC và cứu nạn, cứu hộ nhận biết được hình ảnh, đặc điểm, diễn biến, quy mô của đám cháy hoặc vụ việc sự cố tai nạn đang diễn ra, tránh được tình trạng báo cháy giả và điều động lực lượng, phương tiện đến hiện trường vụ cháy, vụ tai nạn một cách hiệu quả nhất.
Khi xảy ra cháy, hãy thật bình tĩnh suy xét, hô hoán báo động cho tất cả mọi người mau chóng di chuyển ra ngoài, tổ chức chữa cháy, cứu người, cứu tài sản đồng thời gọi điện báo cháy ngay cho lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH theo số máy 114, hoặc sử dụng App BAOCHAY 114, báo cho Đội CC&CNCH khu vực số 13 – Phòng PC07, Công an thành phố Hà Nội qua số điện thoại 024.35510667 hoặc Công an phường gần nhất, đồng thời sử dụng phương tiện để chữa cháy và thoát nạn theo tình huống đã dự kiến./.
Đội CC&CNCH khu vực số 13